3.7 Grondbeleid
Inleiding
3.7.1 Inleiding
Het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) verplicht gemeenten om in de begroting en jaarrekening een paragraaf over het grondbeleid op te nemen. De paragraaf grondbeleid in de jaarrekening en begroting is in samenhang met de nota Grondbeleid, een belangrijk instrument voor het sturen, beheersen en controleren van het grondbeleid. In artikel 16 van het BBV is bepaald waaruit de verplichte paragraaf grondbeleid ten minste dient te bestaan. Kort gezegd geeft de gemeenteraad in de paragraaf grondbeleid van de programmabegroting aan, wat het te voeren grondbeleid het komende jaar is om de ruimtelijke doelstellingen/opgaven van de gemeente Hilversum te realiseren. In de paragraaf grondbeleid van de eerstvolgende jaarrekening wordt vervolgens gerapporteerd wat er is gerealiseerd en hoe dit zich verhoudt tot de aanvankelijke voornemens uit de begroting.
Grondbeleid in Hilversum
3.7.2 Grondbeleid in Hilversum
De raad heeft op 12 december 2019 de nota Grond- en Vastgoedbeleid vastgesteld. Vastgoed- en grondtransacties zijn belangrijke instrumenten om de gemeentelijke doelstellingen te helpen realiseren. Gekozen is voor situationeel grond- en vastgoedbeleid: per situatie wordt voor de best passende strategie gekozen. Daarbij kan de rol van de gemeente variëren in een actieve, een regisserende of een faciliterende rol. De verbeteringen in de stad en voor de bewoners vormen het maatschappelijke rendement dat we nastreven. Op basis van dat uitgangspunt worden zorgvuldige afwegingen gemaakt voor financieel rendement en risicobeheersing.
Via deze nota maakt de gemeente Hilversum transparant op welke manier zij gebruikmaakt van het grondbeleid en de bijbehorende instrumenten.
In de nota is aangegeven welke afwegingen de gemeente maakt bij haar rol in gebiedsontwikkeling. Er is een beslisboom opgenomen aan de hand waarvan de gemeente besluit om vastgoed te behouden, af te stoten of te verwerven.
Vastgoed
De gemeente Hilversum wil tot een vastgoedportefeuille komen die weliswaar kleiner van omvang zal zijn, maar maatschappelijk van grote betekenis kan zijn omdat bewust is gekozen voor het behouden of verwerven van objecten.
Op basis van onderstaande stellingen wordt bepaald welke objecten behoren tot de voorraad kernvastgoed en ondersteunend vastgoed:
- Panden en grond die niet bijdragen aan gemeentelijke doelstellingen worden afgestoten.
- Panden en grond met maatschappelijk nut worden behouden en daarbij wordt gekozen voor een actieve aanpak.
Panden en grond die een strategische positie innemen voor het realiseren van gemeentelijke doelstellingen worden verworven (koop of huur).
Uitvoering grondbeleid
3.7.3 Uitvoering grondbeleid
Rapportages
De gemeente Hilversum actualiseert jaarlijks de grondprijzen in overeenstemming met het geldende grondbeleid. De memo grondprijzen 2019 is op 30 januari 2019 vast gesteld.
Grondexploitaties
Per 1 januari 2019 zijn er twee lopende grondexploitaties, Anna’s Hoeve Bouwplan en Egelshoek.
Per 1 januari 2019 bedraagt de voorziening planexploitaties € 2.905.207. Op basis van de actualisatie grondexploitaties 2020 is, naast de toegerekende rente ad € 58.104, extra € 105.503 aan de voorziening gedoteerd. Het totaal bedrag per 31 december 2019 is nu gelijk aan de contante waarde van de verlieslatende grondexploitatie Egelshoek en bedraagt € 3.068.814.
De gemeente Hilversum verwacht dat de andere nog lopende grondexploitatie, Anna’s Hoeve, in 2022 met een positief resultaat van € 4.719.004 wordt afgesloten.
In 2019 is een negatief fiscaal resultaat behaald voor de berekening van de vennootschapsbelasting van € 633.937. Voor het jaar 2019 hoeft dan ook geen rekening te worden gehouden met een materiële belastinglast. Wel heeft de gemeente een aanspraak op carryback van dit verlies met het positieve resultaat over 2018 waardoor de schuldpositie met de belastingdienst met € 146.484 afneemt.
Conform de stellige uitspraak in het BBV (Besluit Begroten en Verantwoording) zijn in de onderstaande tabel de te verwachten resultaten van de grondexploitaties zowel tegen nominale als contante waarde gepresenteerd. Het verschil tussen de nominale waarde en de contante waarde bedraagt € 210.805.
Prognose lopende grondexploitaties | (A) | (B) | ||
---|---|---|---|---|
Nominale | Contante | B -/- A | Jaar | |
waarde | waarde | afsluiting | ||
Anna's Hoeve bouwplan | -4.719.004 | -4.446.823 | 272.181 | 2022 |
Egelshoek | 3.130.190 | 3.068.814 | -61.376 | 2020 |
Totaal | -1.588.814 | -1.378.009 | 210.805 |
Winsten
Er zijn in 2019 geen grondexploitaties afgesloten met een voordelig resultaat.
Conform het BBV is op basis van Percentage of Completion (POC) op de grondexploitatie Anna’s Hoeve bouwplan jaarlijks winst genomen. In de actualisatie heeft de verwerking van middeldure huur een lagere eindwaarde tot gevolg. Uit de berekening van de POC voor 2019 blijkt dat het effect van de middeldure huur betekent dat in voorgaande jaren meer winst is genomen dan op basis van de actualisatie 2020 zou kunnen. Als gevolg van de bezwaarprocedures en de vertraging van de realisatie van de opbrengst van bouwveld 5.2 kon dit effect niet opgevangen worden. In de jaarrekening 2019 wordt de winstneming daarom voor € 75.904 teruggedraaid en ten laste van het rekeningresultaat gebracht.
Winstneming uit grondexploitaties in 2019 | (A) | (B) | A x B | Eindwaarde | Totaal |
---|---|---|---|---|---|
POC | POC | POC | excl. eerdere | winst-neming | |
kosten | opbrengsten | winstneming | |||
Anna's Hoeve bouwplan | 94,8% | 70,2% | 66,5% | 14.074.860 | 9.359.324 |
totaal eerdere winstnemingen | 9.435.228 | ||||
Anna's Hoeve bouwplan winstneming 2019 | -75.904 |
Verliezen
Er zijn in 2019 geen grondexploitaties afgesloten met een nadelig resultaat.
Gronduitgifte: verkoop/ erfpacht
In 2019 is geen grond in erfpacht uitgegeven. Verkoop van gronden heeft plaatsgevonden via het Anna’s Hoeve bouwplan.
Exploitatieplannen / anterieure overeenkomsten
De gemeente is in beginsel verplicht om bij het vaststellen van een bestemmingsplan een exploitatieplan vast te stellen. Hiervan kan een gemeente afzien als zij de door haar te maken kosten op een andere manier kan verhalen. Ook in 2019 heeft de raad van Hilversum nog geen enkel exploitatieplan vastgesteld. Bij alle betreffende bestemmingswijzigingen zijn of worden afspraken gemaakt met de betrokkenen over dit kostenverhaal.
In 2019 zijn geen nieuwe anterieure overeenkomst gesloten.
Verkoop niet-strategisch bezit
De verkopen niet-strategisch bezit bedroegen in 2019 € 23.741. In de gewijzigde programmabegroting was een winst van € 1,503 miljoen op de verkoop van niet-strategisch bezit opgenomen.
Verkoop niet-strategische panden | € | 0 |
Verkoop niet-strategische gronden | € | 23.741 |
Totaal: | € | 23.741 |